Giống Mọt Platypus Herbst 1793

Giống Mọt Platypus Herbst 1793

Herbst; 1793: Natursytem aller insecten.

Loài chuẩn: Platypus (Botrychus) cylindrus F. (Germania).

Giống này phân bố ở tất cả các vùng địa lý động đất trên thế giới (kể cả lục địa cũ và mới). Mọt trưởng thành hình trụ có màu nâu, hoặc nâu thẫm. Đầu có chiều rộng như tấm lựng ngực trước ở cả con cái và con đực. Trán bằng. Môi trên rộng về chiều ngang, hơi lồi, nhỏ khó nhìn thấy. Hàm trên khỏe, có hai răng nhỏ ở mặt bên trong. Xúc biện hàm dưới có dạng chất màng, đốt 1 và đốt 2 tương đối lớn, đốt thứ 3 nhỏ. Mắt kép ở hai bên đầu hình ôvan ngắn hoặc hình bán cầu, đính ở gần râu đầu. 

Râu đầu đính ở giữa chân hàm trên và gần mép trong của mắt kép, đốt đầu của funicul có dạng hình nón cụt hơi dài hơn các đốt sau đó. Các đốt sau có dạng hình vành khuyên, đốt chùy râu hình ôvan, rất dẹt và có lông mịn, ngắn, màu vàng. Ngực trước gần như vuông, nhưng thường có chiều dài lớn hơn chiều rộng, mép trước thẳng hoặc hơi vòng cung, mép sau không thẳng mà có một mũi nhọn ở giữa lồi về phía sau. Ngực giữa có phiến thuỗn nhỏ và có một đường gờ dọc ở giữa. Ngực sau rất dài, bằng gần cả ngực trước và ngực giữa hợp lại. Bụng thường bằng theo chiều ngang, nhìn phía dưới có 5 đốt. Cánh cứng thường che kín bụng, và trên bề mặt có những đường rãnh chấm rõ.

 Mọt Platypus bacthaiensis Le 1994 

Thành phần họ mọt gỗ chân dài (Platypodidae, Coleoptera) ở miền Bắc Việt Nam, sinh học một số loài chính và biện pháp phòng trừ 70-72.

- Con đực:

• Chiều dài toàn thân 3,4mm.
• Chiều dài toàn thân bằng 3 lần chiều rộng (chiều ngang ngực trước).
• Chiều dài tấm lưng ngực trước 1,2mm.
• Chiều rộng tấm lưng ngực trước 1,0m.
• Chiều dài cánh cứng 1,8mm.
• Chiều dài cánh cứng bằng 1,5 lần chiều dài tấm lưng ngực trước.

Con đực có màu nâu đậm, cánh cứng kể từ gốc cho đến gần mặt nghiêng cánh cứng có mầu nhạt hơn ngực trước, thân song song, hơi rộng về phía sau.

Trán bằng, có chấm gân mạng lưới và có lông hơi dầy, đường rãnh dọc trán không rõ ràng, đỉnh đầu có chấm mạng lưới, có một dãy hàng lông xếp thành hàng ngang từ 6 - 8 cái, hướng về phía sau, đường rãnh dọc đỉnh đầu rõ. Mắt kép hình ôvan tròn, Hốc chân râu ở gần mắt kép hơn là từ hốc chân râu đến chân hàm trên, mắt kép có chiều rộng so với chiều dài 11÷ 8, chùy râu hình ôvan ngắn, có chiều dài so với chiều rộng 14÷8. Scapus có chiều dài bằng 2 lần chiều rộng.

Pronotum: mép trước thẳng, bề mặt có chấm tròn, thưa, phần trước có lông rất thưa, vàng, hướng về phía sau, phần sau chỉ có lông ngắn. Đường rãnh dọc tấm lưng ngực trước rõ, chiếm 1/4 chiều dài ngực trước.

Cánh cứng: hơi bóng, mép trước cánh cứng có đường gờ mép, đường rãnh chấm rõ ràng. Đường rãnh chấm thứ 1, 2, 3, 4, 5 rõ ràng đến gần tận gốc cánh cứng, rãnh chấm thứ 6 và 7 thì hơi mờ hơn, nhất là ở phần gốc cánh cứng, những rãnh chấm này càng gần mặt nghiêng cánh cứng thì càng rõ và càng sâu hơn. Khoảng 2/3 kể từ gốc cánh cứng, có những lông vàng thưa hướng về phía sau. Mặt nghiêng cánh cứng dốc, hơi gồ lên, có những lông ngắn dạng vẩy, xen kẽ với những lông dạng vẩy là những lông tơ ngắn màu vàng rất thưa. Trên mặt nghiêng cánh cứng, ở sau khoảng cách rãnh 1 và 2, mỗi bên có một gai rõ ràng, đỉnh hơi hướng xuống phía dưới. Vị trí của gai này ở gần đường phân cánh hơn so với mép sau của mặt nghiêng cánh cứng.

Bụng gồ cao, bề mặt đốt bụng có những chấm nhỏ, thưa, dạng mạng lưới, mép sau đốt thứ 5 gần như tròn. Mép trong đốt đùi chân trước có 4 răng, hầu của răng rất cạn.

Genitalia con đực có chiều dài so với chiều rộng 20÷3 đỉnh thân tròn, hơi hẹp, độ cong trung bình, chuôi vòng xuyến không đạt đến chân con.

Tấm bên của ngực sau có chiều dà so với chiều rộng 16÷4.

Phân bố

Đồng Hỷ (Thái nguyên).

Mọt Platypus caliculus Chapuis 1866

Chapuis; 1866: Monographie des Platypides. PP: 280 - 281.

- Con đực:

• Chiều dài toàn thân 4,5mm.
• Chiều dài toàn thân bằng 4.1 lần chiều rộng của thân.
• Chiều dài tấm lưng ngực trước  1,4mm.
• Chiều rộng tấm lưng ngực trước 1,1mm.
• Chiều dài cánh cứng 2,6mm.
• Chiều dài cánh cứng bằng 1,8 lần chiều dài tấm lưng ngực trước.

Con đực trưởng thành màu nâu, cuối cánh cứng có màu nâu thẫm hoặc đen. Râu đầu, bàn chân, xúc biện hàm dưới có màu vàng.